Natuur, geschiedenis en cultuur ontmoeten de wandelaar en fietser. Deze twee nieuwe bewegwijzerde routes werden onlangs gepresenteerd op de internationale beurs voor de toeristische sector in Madrid, FITUR, waar wandelaars en fietsers de belangrijkste bezienswaardigheden van het natuurpark konden verkennen. Deze routes zullen worden aangegeven door middel van palen met QR-codes die, wanneer ze worden gescand, kaarten tonen met alle informatie over het betreffende punt of de bezienswaardigheid.

In dit artikel presenteren we de eerste van de routes, die we “Ruta sa Sal Rossa” noemen, omdat we de uitkijktoren kunnen bezoeken waaraan de route haar naam ontleent.

Route sa Sal Rossa

Dit cicieltechnische werk dateert uit de tijd van de Feniciërs en sindsdien is het water met zijn vele kleuren een van de meest herkenbare voorbeelden van de traditionele economie van de Pityusen. De zoutmeren liggen midden in het gelijknamige natuurpark en vormen de natuurlijke habitat van diverse dieren- en plantensoorten. Het is een unieke omgeving met veel bezienswaardigheden.

De route Sa Sal Rossa kan vanaf alle aangegeven punten worden gestart. Hier beginnen we bij de kerk van Sant Francesc de s’Estany en gaan we naar de Playa d’en Bossa, vanwaar we teruggaan naar het beginpunt.

Het schattige kerkje uit de 18e eeuw met zijn witgekalkte muren heeft een karakteristiek silhouet en torent boven het kleine dorpje Sant Francesc uit. In het bijgebouw, de pastorie, is het Interpretatiecentrum van Ses Salines ondergebracht. Hier kunt u meer te weten komen over de geschiedenis van de zoutwinning aan de hand van foto’s, projecties en gebruiksvoorwerpen waarmee de natuurlijke en culturele waarden van de enclave worden uitgebeeld.

Kerk van Sant Francesc

Voor de kerk, naast een standbeeld van Pedro Hormigo, dat een eerbetoon is aan de zoutwerkers voor hun zware arbeid, staat een vogelkijkhut van waaruit we goed de vele vogelsoorten in dit moerasgebied kunnen spotten. Als u daar vlakbij ongeveer 300 meter het pad oploopt dat in noordwestelijke richting langs de zoutmeren loopt – de Carreró de Can Blai – ziet u een andere vogeluitkijkplaats, als een verhoogd platform.

Daar kunt u in alle stilte enkele van de meer dan 200 vogelsoorten spotten die hun habitat hebben in dit natuurpark en er op zoek zijn naar voedsel en beschutting. Flamingo’s, steltkluten, strandplevieren, bonte strandlopers, kluten, eenden, zilverreigers, kieviten, kiekendieven, aalscholvers, wintertalingen… kortom, een hele lijst met vogels waar zowel amateurs als leken van zullen genieten. Ook de flora heeft veel te bieden. Er zijn een aantal endemische soorten te vinden die voortkomen uit de aanpassing van elke soort aan de omgeving.
Riet, jeneverbesbomen en dennenbomen, deze laatste in de meer bergachtige gebieden, zijn de meest voorkomende soorten, maar er zijn ook andere kleine en middelgrote planten en bomen die het gebied een grote natuurlijke waarde geven.

Als u weer voor de kerk staat steekt u de weg over en neemt u het pad dat naast het kanaal begint en richting de Playa d’en Bossa gaat. De route voert ons langs plaatsen met een rijke geschiedenis, zoals de grot waarin de dichter Rafael Alberti en zijn vrouw in 1936 na het plotseling uitbreken van de Spaanse burgeroorlog drie weken lang hun toevlucht zochten. Deze plaats is gemarkeerd door een gedenkplaat.

Torre de sa Sal Rossa en uitzicht op Platja d’en Bossa

Niet ver daarvandaan staat de wachttoren Sal Rossa, een voorbeeld van een 18e-eeuws fort van waaruit de veiligheid van de kusten van Ibiza en Formentera werd bewaakt, die vaak het doelwit waren van invallen van piraten en Berbers. De toren staat op een heuvel tussen het lange zandstrand van Playa d’en Bossa en een baai die bekend staat als La Xanga.

Deze baai was in de tijd van de Feniciërs al een belangrijke economische enclave. Tijdens de Romeinse overheersing werden murex (een soort zeeslakken) uit het water gehaald en uit de geplette schelpen daarvan werd het felbegeerde purper gemaakt. In de 16e eeuw werd op de rotsen van de baai een handelskade aangelegd, die aanvankelijk gebruikt werd voor de zouthandel, waarmee men al in de punisch-fenicische periode was begonnen. Ook werd er gebruik gemaakt van een almadraba, een soort fuik waarmee tonijn werd gevangen die vervolgens in zout gepekeld werd in de faciliteiten die daar waren ingericht. Hiervan zijn nog steeds overblijfselen bewaard gebleven. Ongeveer 250 m² van het oude zoutwinningsgebied en een deel van de toegangsweg zijn in oude staat teruggebracht, zodat de wandelaar zich een beeld kan vormen van de industriële werkzaamheden die in dit gebied werden verricht. Ook zijn er oorspronkelijke aljibes, of zoetwaterreservoirs bewaard gebleven, die ons terugvoeren naar andere tijden toen natuurlijke hulpbronnen de basis waren van de handel.